Na całym świecie są dłużnicy i wierzyciele. Osoby, które są coś komuś winne i osoby (lub podmioty), które chcą wyegzekwować należności. Tak naprawdę windykacja jako taka jest znacznie szerszym pojęciem niż się niektórym wydaje i niekoniecznie trzeba je wiązać tylko z firmami windykacyjnymi, które świadczą bardzo konkretne usługi na tym odcinku. Generalnie rzecz biorąc, za windykację można uznać każde rozwiązanie dopuszczalne prawem, które ma na celu uzyskanie należności z konkretnego źródła – z odsetkami lub bez, w zależności od postanowień zawartych umów czy innych regulacji.

Windykatorem bywa w praktyce zarówno specjalista z prywatnej firmy, jak i na przykład komornik zajmujący czyjeś mienie na rzecz spłaty zadłużenia. Rzeczywistość jest taka, że nie da się funkcjonować w obrocie gospodarczym oraz finansowym bez narzędzi windykacyjnych. Mają one konkretne umocowanie prawne, a ich fundamentem jest założenie, iż zobowiązań finansowych trzeba dotrzymać. W praktyce te zobowiązania mają bardzo odmienny charakter w zależności od kontekstu sytuacji.

Może chodzić o zwrot pożyczonych pieniędzy, ale też o spłatę zaległych faktur za towar czy rachunków. Czasami perswazja i konwencjonalne próby wpłynięcia na dłużników nie są wystarczające i w takich sytuacjach konieczne jest skorzystanie z rozwiązań z zakresu windykacji – a tych jest całkiem sporo. Różne oblicza windykacji – także na odcinku prywatnym Przede wszystkim trzeba od razu zaznaczyć, że organa państwa są w pewien sposób uprzywilejowane pod względem możliwości ściągania należności od obywateli. Istnieją bowiem bardzo konkretne narzędzia administracyjne, które dają szansę na szybka i efektywną egzekucję, która następuje poniekąd automatycznie.

Na gruncie relacji prywatnych, a także w obrębie prywatnego biznesu, sprawy wyglądają nieco inaczej. Nic nie dzieje się automatycznie i dopiero wierzyciel musi podjąć pewne działania, aby proces egzekucji mógł się rozpocząć. Można w tym aspekcie korzystać z usług niezależnych firm windykacyjnych, jak też sięgać do narzędzi prawnych w postaci egzekucji komorniczej. Tu jednak cały proces może się znacznie wydłużyć, z czym zawsze należy się liczyć, zaskarżając dłużnika w sądzie cywilnym.

Biorąc pod uwagę życiowe realia, nie da się zignorować narzędzi do odzyskiwania należności. Windykacja ma do odegrania konkretną rolę i bez wątpienia można powiedzieć, że jest niezbędna. Stanowi także jedną z istotnych usług, stąd różne firmy windykacyjne ostro rywalizują o klientów. Wiele z nich działa na zasadzie odkupywania długów od osób i podmiotów, co z punktu widzenia dłużnika jest czasami opłacalne.

Pojawia się bowiem perspektywa zawarcia ugody i spłaty zadłużenia w ratach – bywa, że całkiem korzystnych, choć nie wolnych od odsetek i prowizji. Z pewnością szansa na rozłożenie spłaty zadłużenia w ratach w wielu przypadkach daje szansę, aby po pewnym czasie poradzić sobie z długiem, nie stwarzając sobie przy tym jeszcze poważniejszych problemów.